1Η ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ – 776 π.Χ.
ΚΟΡΟΙΒΟΣ ΗΛΕΙΟΣ
Το πρώτο Ολυμπιακό αγώνισμα στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων υπήρξε το Στάδιον.
Από το 776 π.Χ., τη χρονιά δηλαδή που καθιερώθηκαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες στην Αρχαία Ελλάδα, και για δεκατρείς διαδοχικές Ολυμπιάδες, το Στάδιον ήταν το πρώτο και μοναδικό αγώνισμα στην Ολυμπία. Η διεξαγωγή του, στις πρώτες Ολυμπιάδες, διαρκούσε μια ολόκληρη μέρα. Αργότερα όμως και όσο τα αγωνίσματα αυξάνονταν, λάμβανε χώρα το απόγευμα της τρίτης ημέρας των αγώνων.
Το Στάδιον ήταν το κλασικό αγώνισμα δρόμου ταχύτητας. Το όνομά του το δανείστηκε από τον τόπο διεξαγωγής του, από το στάδιο, στο οποίο διαγωνίζονταν οι αθλητές. Ένα στάδιο ήταν συνήθως 600 πόδια που ισοδυναμούν με 192 μέτρα περίπου. Ο αθλητής που τερμάτιζε πρώτος ήταν ο νικητής. Η διαδικασία διεξαγωγής του αγωνίσματος ήταν ιδιαίτερα απλή. Αφορμή και έμπνευση του πρώτου αυτού Ολυμπιακού αγωνίσματος στον κόσμο υπήρξε το τρέξιμο και η ταχύτητα. Οι δρομείς με το πρόσταγμα του κήρυκα, του σημερινού αφέτη, παρατάσσονταν στην αφετηρία παίρνοντας τη σωστή θέση και ξεκινούσαν για τον τερματισμό.
Το Στάδιον είναι στην ουσία ο πρόγονος των σημερινών αγωνισμάτων των 100 και 200 μέτρων. Σύμφωνα με τον αρχαίο συγγραφέα Φιλόστρατο , που διασώζει και καταγράφει πλήθος πληροφοριών για τους αγώνες των αρχαίων Ελλήνων, η τεχνική που εφάρμοζαν οι αθλητές τότε δεν διαφέρει ιδιαίτερα από τα σημερινά πρότυπα. Ο ιδανικός σταδιοδρόμος έπρεπε να έχει μέτριο ανάστημα για σταθερότητα και δεμένο σώμα χωρίς όμως υπερβολική μυϊκή ανάπτυξη που περιορίζει την ταχύτητα. Τα χέρια του έπρεπε να είναι μακριά, οι κνήμες ίσιες και τα γόνατά του ευκίνητα. Οι αγγειογράφοι απεικονίζουν τους δρομείς με τα χέρια τεντωμένα στο ύψος των ώμων, τις παλάμες ανοικτές, το σώμα με ελαφριά κλήση προς τα εμπρός και μεγάλο διασκελισμό στα πόδια.
Νικητής ήταν ο αθλητής που τερμάτιζε πρώτος και λεγόταν σταδιονίκης.
Ο πρώτος σταδιονίκης στην ιστορία των αγώνων ήταν ο Ηλείος Κόροιβος, το 776 π. Χ. Έγινε έτσι ο πρώτος Ολυμπιονίκης όλων των εποχών.
Το Στάδιον ήταν το κύριο αγώνισμα στην Ολυμπία, γι’ αυτό και ο νικητής στο αγώνισμα αυτό έδινε το όνομά του σε κάθε Ολυμπιάδα. Άλλοι σημαντικοί ολυμπιονίκες στο Στάδιον ήταν ο Αστύλος ο Κροτωνιάτης, ο Πολύχαρης ο Μεσσήνιος αλλά και Σπαρτιάτης Χίονις με τέσσερις συνεχόμενες νίκες στο Σταδιον.
ΔΙΑΥΛΟΣ
14Η ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ -724 π.Χ.
ΥΠΗΝΟΣ ΠΙΣΑΙΟΣ
Το 724 π.Χ. στην 14η Ολυμπιάδα του αρχαίου κόσμου το Στάδιον σταματά να μονοπωλεί το ενδιαφέρον των θεατών. Ένα δεύτερο αγώνισμα κάνει την εμφάνισή του στο στάδιο της Ολυμπίας. Ο Δίαυλος.
Ο Δίαυλος ήταν ένα ακόμα αγώνισμα ταχύτητας. Όπως όμως μαρτυρεί και το όνομά του ήταν δρόμος ταχύτητας δύο σταδίων, δηλαδή 1.200 ποδών και αποτελεί πρόγονο ενός ακόμα σύγχρονου αθλήματος, του σημερινού αγώνα δρόμου των 400 μέτρων.
Στις πρώτες Ολυμπιάδες ο Δίαυλος διεξαγόταν την πρώτη και μοναδική ημέρα των αγώνων. Στη συνέχεια όμως και όσο οι ιεροί αγώνες της Ολυμπίας εμπλουτίζονταν με νέα αγωνίσματα, η ημέρα του αγωνίσματος μετατοπίστηκε στο απόγευμα της τρίτης μέρας των αγώνων.
Οι διαυλοδρόμοι έπρεπε να διανύσουν τη διπλάσια απόσταση μέσα στο στάδιο. Νικητής ήταν και πάλι ο αθλητής που τερμάτιζε πρώτος. Οι διαυλοδρόμοι ξεκινούσαν από τη βαλβίδα του τερματισμού του απλού σταδίου, αφού έπρεπε να διασχίσουν τη διπλάσια απόσταση από τους σταδιοδρόμους. Έτσι τερμάτιζαν κανονικά, έχοντας ταυτόχρονα αρκετό χώρο για να σταματήσουν.
Το αγώνισμα αυτό αν και είχε αρκετά κοινά χαρακτηριστικά με το Στάδιον, διέφερε ως προς την αντοχή των αθλητών. Σύμφωνα με τον Φιλόστρατο οι δρομείς του Διαύλου έπρεπε να είναι ελαφριοί επίσης αλλά ταυτόχρονα περισσότερο γεροδεμένοι. Μπορεί η τεχνική του αγωνίσματος να μην διέφερε κατά πολύ από το Στάδιον, απαιτούσε όμως περισσότερη αντοχή και μυϊκή ρώμη. Οι αθλητές έπρεπε να διανύσουν τη διπλάσια απόσταση, διατηρώντας σταθερό το ρυθμό και την ταχύτητάς τους για να τερματίσουν. Γι’ αυτό και οι δρομείς του Διαύλου έπρεπε να είναι πιο γεροδεμένοι και ανθεκτικοί αλλά ιδιαίτερα ευκίνητοι. Οι ιδιαιτερότητες όμως αυτού του αγωνίσματος δεν στάθηκαν εμπόδιο σε πολλούς αθλητές της αρχαιότητας να νικούν και στα δύο αγωνίσματα.
Ο πρώτος Ολυμπιονίκης στο Δίαυλο ήταν το 724 π. Χ. Ο Ύπηνος ο Πισαίος. Ακολούθησαν πολλοί. Ανάμεσά τους διακρίνονται ο Κύλων ο Αθηναίος, ο τέσσερις φορές Σταδιονίκης και τρις Διαυλονίκης Χιονίς ο Σπαρτάτης, ο Λεωνίδας ο Ρόδιος, που θεωρείται ο μεγαλύτερος αθλητής της αρχαιότητας, καθώς και ο Ερμογένης από την Ξάνθη, γνωστός και ως ‘’Ίππος’’ για την ταχύτητά του.